Wat is mantelzorg?

Mantelzorg is vrijwillig maar je kiest er niet bewust voor. Het komt ineens op je pad. Vooraf weet je ook niet hoelang het mantelzorgen duurt. Dat kan beperkt blijven tot enkele weken/maanden maar kan ook zomaar jaren gaan duren. Mantelzorgen doe je naast je andere taken (je eigen gezin, werk, vrijwilligerswerk etc). Dit betekent dat je dus meerdere rollen tegelijkertijd vervult. Je bent vrouw, dochter, moeder, zus, mantelzorg, collega. Het is dus ook niet zo vreemd dat de kans dat mantelzorgers overbelast raken, groot is.

Mantelzorg is informele zorg, onbetaald zorgen voor een naaste. Je verleent deze zorg uit liefde voor elkaar. Degene voor wie je zorgt, is meestal iemand uit je directe omgeving. Mantelzorg is iets anders dan gebruikelijke zorg. Gebruikelijke zorg zijn de taken die je doet met elkaar als gezin. Bijv. het helpen bij boodschappen doen, koken, schoonmaken etc. Iedereen kan mantelzorger zijn, ook kinderen. Die laatste groep is vaak een vergeten groep. Het is belangrijk dat ook jonge mantelzorgers aandacht krijgen. Het advies in deze bijeenkomst aan de bezoekers is vooral: maak het bespreekbaar. Praat met je omgeving, familie, vrienden, collega’s/werkgever over jouw rol als mantelzorger. Als je vaak verlof moet nemen op je werk of te laat komt vanwege de zorgtaken, kan er mogelijk irritatie ontstaan. Door er over te praten kun je samen naar oplossingen kijken en ontstaat er begrip. Een werkgever kan samen met jou kijken naar mogelijkheden zoals bijv. zorgverlof of aangepaste werktijden. We zien helaas vaak dat mantelzorgers stoppen met hun betaalde baan om voor een naaste te kunnen zorgen.  

In het geval van de jonge mantelzorger (kinderen) is het wenselijk om met de leerkrachten op school het gesprek aan te aan. Leg uit waarom huiswerk soms niet is gemaakt of waarom de concentratie soms wat minder kan zijn. Een ander advies is: zorg goed voor jezelf. Mantelzorgers dreigen vaak overbelast te raken. Als je daardoor uitvalt, kun je ook niet meer voor iemand anders zorgen. Op dat moment moet je terugvallen op anderen. Door al in een eerder stadium met anderen over jouw zorgtaken te praten, kun je samen kijken naar het verdelen van de taken. Je helpt elkaar en voorkomt overbelasting. Je bent ook minder kwetsbaar als je de zorg over meerdere personen verdeelt.   

Steunpunt Mantelzorg

In veel gemeenten of regio’s zijn de steunpunten Mantelzorg aanwezig. Zij zijn een aanspreekpunt voor de mantelzorgers. Bij dit loket kun je terecht met al je vragen. Dit steunpunt kan je ook helpen met het regelen van ondersteuning in de zorg. Er zijn verschillende ondersteuningsmogelijkheden: via de gemeente , de WMO (= wet maatschappelijke ondersteuning) of via het CIZ, de WLZ (= wet langdurige zorg). Zij kunnen dan ook informatie geven over ZiN (Zorg in Natura) of zorg met een PGB (Persoonsgebonden budget). Met een PGB kunnen mensen die hulp nodig hebben, zelf zorg inkopen.

Zorg via de gemeente, de WMO wordt geregeld met de gemeente, let wel op: er geldt een eigen bijdrage die momenteel op maximaal € 19 per maand staat.  Voor het steunpunt bij u in de buurt zie: https://www.platformmantelzorglimburg.nl/steunpunten-mantelzorg-in-limburg  

Waardering

Veel gemeenten kennen een vorm van waardering voor de mantelzorger: ook wel het mantelzorgcompliment genoemd. Deze waardering is niet overal op dezelfde manier geregeld. Bij de ene gemeente is het een bloemetje, cadeaubon terwijl in andere gemeenten een bijeenkomst voor mantelzorgers georganiseerd wordt. Check daarom de website van jouw gemeente of van het steunpunt mantelzorg in jouw regio voor meer informatie daarover.

Respijtzorg of vervangende zorg 

Een andere vorm van ondersteuning voor de mantelzorg is respijtzorg of ook wel vervangende zorg genoemd. In dit geval neemt iemand anders de zorg tijdelijk van de mantelzorger over. Bijvoorbeeld als je een avondje weg wilt of op vakantie gaat. Het steunpunt mantelzorg kan helpen bij zoeken naar respijtzorg. Het is belangrijk om de mantelzorger een adempauze te geven. Door af en toe vrij te zijn van mantelzorgtaken, kunnen mantelzorgers hun eigen leven beter in balans houden en de zorg voor hun naaste langer volhouden.